Mới đây, công ty dược phẩm AstraZeneca thừa nhận trước tòa rằng vaccine COVID-19 của họ có thể gây ra tình trạng đông máu hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong.
AstraZeneca đang phải đối mặt với một vụ kiện tập thể, trong đó cáo buộc rằng vaccine của công ty này - được phát triển cùng với Đại học Oxford - có thể dẫn đến tử vong và tổn thương nghiêm trọng.
Có 51 trường hợp mắc huyết khối kèm hội chứng giảm tiểu cầu (TTS) có liên quan đến vaccine AstraZeneca được trích dẫn trong vụ kiện tập thể đang diễn ra tại Vương quốc Anh.
Trước thông tin này, nhiều người tại Việt Nam đang lo lắng vì trước đó họ cũng đã từng tiêm vaccine COVID-19 của hãng này. Trao đổi với PV, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP HCM nhấn mạnh, người dân cũng không cần quá hoang mang với thông tin này.
Bởi theo vị chuyên gia, trường hợp thuốc và vaccine gây ra bất lợi (tác dụng phụ) là luôn có. Việc AstraZeneca công nhận vaccine COVID-19 của hãng có thể gây đông máu trong một số trường hợp hiếm gặp là đúng về mặt khoa học.
Thông tin tiêm vaccine COVID-19 gây rối loạn đông máu khiến nhiều người hoang mang
Tuy nhiên, hiện nay, các nhà khoa học đã biết rõ được tại sao có cơ chế của việc tăng đông máu. Hiện tượng đông máu chỉ xảy ra ở một số người nhất định. Đông máu nếu có xảy ra sẽ xuất hiện sau khi tiêm một vài tháng.
Đối với những người đã tiêm vaccine COVID-19 của hãng AstraZeneca, đã tiêm nhiều lần và tiêm lâu thì sẽ không còn hiện tượng đông máu.
“Ví dụ, có người ăn tôm, đậu phộng xong sẽ bị dị ứng luôn. Nhưng ăn xong tới 1-2 tháng không có phản ứng gì thì chắc chắn không có dị ứng", PGS Dũng phân tích.
Vaccine nào cũng có biến cố bất lợi
Thêm nữa, vaccine nào cũng có những biến cố bất lợi. Ví như vaccine ngừa COVID-19 của Moderna, Pfizer đã được chứng minh có thể gây viêm cơ tim. Tuy nhiên, khi cân nhắc giữa lợi ích và thiệt hại thì rõ ràng lợi ích mang lại lớn hơn.
"Nếu như chúng ta không tiêm vaccice thì sẽ có nhiều bệnh nhân tử vong do COVID-19. Chính vì thế, tại thời điểm COVID-19 đang bùng phát, việc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố các vaccine có thể tiêm được là hợp lý. Do các lợi ích vaccine mang lại qua các thử nghiệm lâm sàng nhiều hơn so với nguy cơ", PGS Dũng khẳng định.
Nhấn mạnh thêm, PGS Dũng cho rằng, với công bố chính thức của AstraZeneca, chúng ta đã biết được những nguy cơ của vaccine COVID-19 thì chúng ta sẽ tránh được những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.
Trong tương lai sẽ cần phải có thêm những nghiên cứu về các biến chứng bất lợi của vaccine để giảm được nguy cơ đông máu xảy ra và loại trừ đối tượng có nguy cơ để không tiêm vaccine.
Vì trong lịch sử có rất nhiều vaccine phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm khác đã phải dừng tiêm do tiêm xong xảy ra những biến cố, thậm chí tử vong. Sau đó, các vaccine này đã không còn được lưu hành. Ví dụ, vaccine hợp bào hô hấp cách đây 40-50 năm có thể khiến trẻ mắc bệnh nặng hơn và thậm chí tử vong sau khi tiêm.
Hay như ngay cả việc sử dụng thuốc kháng sinh khi bị nhiễm trùng cũng có thể xảy ra 2 trường hợp: khỏi bệnh hoặc phản vệ (tử vong). Nhưng khi xét nguy cơ sẽ thấp, do vậy bệnh nhân vẫn được dùng thuốc.
Chính vì thế việc tiêm vaccine COVID-19 của hãng AstraZeneca là tốt với đa số mọi người. Tuy nhiên, có thể xuất hiện các trường hợp cá biệt (số ít) gặp phản ứng. Do vậy, người dân khi tiếp nhận thông tin cần phải bình tĩnh, không nên quá hoang mang lo ngại về vấn đề đông máu của vaccine.
Chuyên gia khuyến cáo người dân không nên hoang mang
Đồng quan điểm, PGS.TS Phạm Quang Thái, Trưởng văn phòng tiêm chủng miền Bắc, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, khuyến cáo người dân cần hiểu rõ thông tin để tránh hoang mang không cần thiết.
"Trên thực tế, trong thời gian đầu loại vaccine này được triển khai tiêm chủng ở các nước châu Âu, người ta đã nhận thấy một tỷ lệ nhất định người sau tiêm có hiện tượng xuất hiện huyết khối.
Do đó, Ủy ban Dược châu Âu đã ngừng tiêm chủng để tiến hành kiểm tra. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra kết quả cho thấy sự chênh lệch về tỷ lệ người bị huyết khối trước và sau khi triển khai chiến dịch tiêm chủng là rất thấp và gần như không có ý nghĩa thống kê. Cần biết rằng ở cộng đồng châu Âu có tỷ lệ huyết khối tự nhiên cao nếu so với các cộng đồng khác, đặc biệt là châu Á", PGS Thái nhấn mạnh.
Cũng theo vị chuyên gia này, khi đưa vaccine COVID-19 của AstraZeneca về Việt Nam tiêm chủng, ngành y tế cũng đã rất thận trọng vấn đề về huyết khối đã ghi nhận ở châu Âu. Thực tế vừa triển khai tiêm chủng, chúng ta vừa kiểm tra rất chặt.
Theo PGS Thái, đã có hàng chục triệu liều vaccine của AstraZeneca được tiêm chủng tại Việt Nam nhưng chỉ mới ghi nhận một vài trường hợp có phản ứng phụ liên quan đến huyết khối sau tiêm.
"Đây là một tỷ lệ vô cùng thấp. Tại Việt Nam chưa ghi nhận sự chênh lệch có ý nghĩa trong cộng đồng. Do đó, hiện vẫn chưa có khuyến cáo những người tiêm vaccine có nguy cơ huyết khối cao hơn so với những người không tiêm", PGS Thái phân tích.
Cũng theo chuyên gia này, vấn đề huyết khối đã ghi nhận cơ bản chỉ xảy ra trong vòng 28 ngày sau khi dùng vaccine. Hiện tại, Việt Nam cũng đã dừng triển khai tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 của AstraZeneca khá lâu và đến nay không ghi nhận thêm bất cứ trường hợp nào có phản ứng bất lợi sau tiêm.
Theo chuyên gia này, các loại vaccine khi được cấp phép sử dụng đều phải trải qua quá trình kiểm duyệt rất nghiêm ngặt. Thêm vào đó, thực tế hiện nay tỷ lệ phản ứng phụ ghi nhận sau khi tiêm vaccine Covid-19 của AstraZeneca cũng rất thấp.
Do đó, người dân đã tiêm vaccine không nên hoang mang, lo lắng về thông tin nêu trên.
