Động cơ khác nhau trong việc nhận tiền
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2023 diễn ra chiều tối 9/9, đại diện Bộ Công an đã có giải thích về việc kết luận điều tra vụ "thổi giá" kit xét nghiệm Việt Á xác định một số lãnh đạo dù nhận số tiền cảm ơn lớn nhưng không bị truy tố về tội Nhận hối lộ.
Báo Dân trí dẫn lời Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết, mặc dù có cùng một hành vi nhận tiền nhưng bị can này bị khởi tố tội danh này, bị can kia khởi tố tội danh khác là do phương thức, đánh thức và hoàn cảnh nhận tiền của các bị can trong vụ Việt Á rất khác nhau.
Cụ thể, có bị can đặt yêu cầu, thỏa thuận, điều kiện với đối tượng đưa tiền, họ nhận tiền xong mới xử lý công việc. Nhưng cũng có người không đưa ra yêu cầu, điều kiện hay thỏa thuận nào trong việc xử lý công việc. Họ chỉ nhận tiền, nhận quà sau khi công việc đã hoàn thành.
"Hành vi, động cơ khác nhau trong việc nhận tiền sẽ bị xử lý khác nhau", Trung tướng tô Ân Xô lý giải.
Theo ông Tô Ân Xô, trong vụ Việt Á, việc khởi tố điều tra, đề nghị truy tố các bị can về các tội danh trên đã được Bộ Công an tiến hành khoa học, thận trọng, khách quan, toàn diện, triệt để, thực hiện nghiêm quy định của pháp luật.
Ông nhấn mạnh chủ trương xử lý trong vụ án là nghiêm khắc nhưng nhân văn, nhân ái và có sự phân hóa rõ từng bị can, từng hành vi để đánh giá toàn diện, xác định rõ tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm, tình tiết khoan hồng.
Nguyên tắc được Người phát ngôn Bộ Công an nhắc lại là "không để oan sai, không bỏ lọt tội phạm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ" trong xử lý vụ Việt Á nói riêng và các vụ án nói chung.
Chênh lệch hàng trăm tỷ tiền “bôi trơn”
Một vấn đề trong vụ Việt Á cũng nhận được sự quan tâm là chênh lệch số tiền “bôi trơn” giữa kết luận điều tra ban hành trong tháng 8 và thông tin mà Bộ Công an cung cấp hồi tháng 6.
Theo đó, đầu tháng 6, Bộ Công an cho biết, Việt Á kiếm lãi khoảng 4.000 tỷ đồng và chi khoảng 800 tỷ để bôi trơn, hối lộ. Trong khi đó, ở kết luận điều tra ban hành trong tháng 8, cơ quan điều tra nêu rõ số tiền Việt Á hưởng lợi bất chính là hơn 1.200 tỷ đồng và số tiền chi để đưa hối lộ là hơn 106 tỷ đồng.
Theo báo VTC News, trả lời vấn đề này, Trung tướng Tô Ân Xô cho biết, sau khi khởi tố vụ án, Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) và các bị can liên quan khai công ty có tổng doanh thu và lợi nhuận khoảng 4.000 tỷ đồng.
Việt cũng khai sử dụng 20-25%, tương ứng khoảng 800 tỷ đồng để chi ngoài hợp đồng cho các đơn vị đối tác mua kit xét nghiệm, đầu tư thiết bị và các vật phẩm y tế khác.
"Đây là lời khai ban đầu của các bị can, cơ quan điều tra và người phát ngôn Bộ Công an đã cung cấp cho cơ quan báo chí. Tuy nhiên trong kết luận điều tra được ban hành hồi tháng 8 có sự chênh lệch về con số. Lý do của sự chênh lệch này là không thể sử dụng lời khai ban đầu của các đối tượng để làm căn cứ đưa vào kết luận điều tra vì phải trọng chứng hơn trọng lời khai", Trung tướng Tô Ân Xô lý giải.
Lý do nữa được người phát ngôn Bộ Công an đưa ra là chỉ khi nào có đủ căn cứ chứng minh là việc đưa tiền cho ai, đưa bao nhiêu tiền thì mới có thể khởi tố, điều tra, kết luận và đề nghị truy tố. Theo đó, chứng cứ rõ đến đâu thì kết luận đến đó.
"Ngoài việc Cơ quan Cảnh sát điều tra thì Bộ Công an cũng phân công, ủy thác cho công an 61 tỉnh/thành phố điều tra vụ Việt Á. Đến nay, một số địa phương vẫn đang trong quá trình điều tra để làm rõ số tiền thu lợi bất chính và bôi trơn", ông Tô Ân Xô nói.
Ngày 18/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố 38 bị can trong vụ Công ty Việt Á nâng khống giá kit xét nghiệm COVID-19.
Trong những người đề nghị truy tố, có nhiều người giữ chức vụ cao như: cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long; cựu Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chu Ngọc Anh; Cựu Bí thư Tỉnh uỷ Hải Dương Phạm Xuân Thăng; cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc...
Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á bị đề nghị truy tố 2 tội danh đưa hối lộ và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, công an các địa phương đã khởi tố 111 người trong "chùm" 32 vụ án khác liên quan Việt Á. Trong đó công an 15 tỉnh thành đã khởi tố 15 vụ án vi phạm về đấu thầu và xác định Việt Á tiêu thụ 560.000 kit test, gây thiệt hại 180 tỷ đồng.
Vân Anh(T/h)
